Yeni yayınlanan araştırmaya göre elektronik sigara buharı neredeyse üretildikten hemen sonra kayboluyor
Sigaranın yalnızca sizin kişisel sağlığınız için değil, etrafınızdakilerin sağlığı için de çok ciddi bir tehlike olduğu herkes tarafından biliniyor. Çok uzun süren tartışmalar sonucu neredeyse her kamusal alanda sigara içme yasağı getirildi ancak bu savaş halâ bitmekten çok uzak. Şu anda yalnızca sigaranın üçüncü elden etkilerinin gerçek olduğu konusunda değil, uzun dönemde insan sağlığına zararlı olduğu konusunda da kanıtlar mevcut. Sigaranın ikinci veya üçüncü elden etkileri hakkındaki yeni bilgiler ışığında insanlar aynı etkileri elektronik sigara konusunda da düşünmeye başladılar.
Elektronik sigaranın ikinci elden etkileri şu ana kadar derin şekilde araştırılan bir konu değil ancak elektronik sigaranın günden güne daha popüler olmasıyla daha önemli bir soru haline geliyor. Şu anda emin olmak için çok erken, ancak elektronik sigaranın ikinci elden etkileri konusunda bildiklerimiz bu etkinin sigaranın ikinci elden sağlığa verdiği zarar ile aynı olmadığını güçlü bir şekilde gösteriyor. Yakın geçmişte Nicotine and Tobacco Research tarafından yayınlanan bir çalışmada, elektronik sigara buharını oluşturan partiküllerin neredeyse hemen dağıldığına dikkat çekiliyor. Dahası, aynı çalışmada tütün sigarası partiküllerinin yalnızca çok daha fazla olduğu değil, tamamen dağılmalarının da bir saati bulabildiği söyleniyor. Sonuç olarak, elektronik sigara savunucuları, elektronik sigara kullanıcılarının sigara içmek için tasarlanan alanları kullanmaya zorlanmasının planlandığı gibi çalışmadığını ve hatta elektronik sigara kullanıcılarını sigaraya geri dönme riskiyle karşı karşıya bıraktığını iddia ediyor.
Nicotine and Tobacco Research Makalesi
Elektronik sigaranın ikinci elden etkileri hakkındaki çalışma Kaunas Teknoloji Üniversitesi dekan yardımcısı Dr. Dainius Martuzevicius tarafından yürütüldü. Araştırmacılardan oluşan ekip, elektronik sigara ile sigara arasındaki benzerlik ve farklılıklar hakkında kafalardaki soru işaretlerini çözmek istedi. Araştırmada havadaki konsantrasyonu ve yoğunluğu takip etmek için tasarlanmış bir test modeli kullanıldı. Ekip elektronik sigara ve sigara kullanıcılarını bu takip cihazından belirli bir uzaklığa yerleştirerek elektronik sigara buharını ve sigara dumanını takip etti. Verileri toplarken farklı ortam ve havalandırma türlerini dahi hesaba kattılar. Öncelik olarak havanın içeriğinde hangi bileşenlerden hangi miktarda olduğunu incelediler ancak aynı zamanda elektronik sigara buharı ve sigara dumanı partikülleri arasındaki boyut farkını da belirlemek istediler. Araştırmacıların istedikleri sonuçları elde etmesi fazla zamanlarını almadı ve araştırmada oldukça önemli bir yol katettiler.
İlk çekişten sonra elektronik sigara buharı ve sigara dumanının hava konsantrasyonuna etkisi neredeyse aynıydı ancak işlerin tamamen farklı bir boyut kazanması uzun sürmedi. Sigara dumanı ile test yapılırken gerçekleştirilen her çekiş sonucu hava konsantrasyonunda çok büyük bir artış gözlendi. Gerçekleştirilen her bir ek çekiş, ilk yapılan çekişin üzerine yaklaşık 45 dakikalık bir dağılım süresi ekliyordu. Ancak aynı şeyler elektronik sigara buharı için geçerli değildi. Elektronik sigara ile yapılan testlerde konsantrasyon çok hızlı şekilde düşüyordu ve konsantrasyonda bir artış gözlenmiyordu. Hiçbir havalandırmanın olmadığı çevre koşulları da dahil olmak üzere testlerin yapıldığı tüm çevrelerde aynı sonuçlar alındı. Ekip bunun arkasındaki sebebin elektronik sigara buharının çoğunlukla su buharından oluşması olduğu sonucuna vardı, çünkü su buharı da neredeyse ağızdan çıktığı anda havaya karışıyordu. Diğer bir taraftan, sigara dumanı partikülleri ise göreceli olarak daha büyüktü ve düzgün bir havalandırma olmadığı durumda birikmeye sebep olacak bileşenlerden oluşuyordu.
Diğer Bildiklerimiz
Bu çalışma ile elektronik sigara buharına ikinci elden maruz kalmanın zararsız olduğu konusunda önemli bir yol alınırken, aslında bunun aynı sonuca işaret eden ilk kanıt olmadığını belirtelim. Geçen yıl yayınlanmış olan ve Dr. Martuzevicius’un çalışmasını destekleyen birçok rapor mevcut. San Diego’da California Üniversitesinden araştırmacılar tarafından yayınlanan bir makaleye göre, geniş çaplı bir çalışmadan sonra elektronik sigara buharının insanların maruz kaldığı hava ile temel olarak aynı olduğu keşfedildi. Hatta, 300’den fazla apartmana yerleştirilen izleme cihazı sayesinde içeride elektronik sigara içilmesine izin veren ancak sigara içilmesine izin vermeyen haneler ile içeride hiçbir sigara türüne izin vermeyen hanelerde aynı sonuçlar elde edildi. Diğer bir taraftan, içeride hem sigara hem de elektronik sigara veya yalnızca sigara içilmesine izin veren hanelerde tehlikeli seviyede zararlı bileşenler tespit edildi. Sonuç olarak araştırmacılar içeride hiçbir sigara türü kullanmayan haneler ile yalnızca elektronik sigara kullanan haneler arasında ortalama hava kalitesi açısından gözle görülür bir farklılık olmadığı sonucuna vardı.
Çok daha ekstrem durumlarda dahi aynı sonuç elde edildi. Örneğin elektronik sigara mağazalarında. Geçen yıl California Eyaleti Kamu Sağlığı Departmanı tarafından eyalet düzeyinde elektronik sigara mağazalarında testler yapıldı. Bu testin sonuçları henüz sonuçlanmamışken, bir elektronik sigara mağazasının sonuçları kamu ile paylaşıldı. Araştırmacılara göre mağazada hiçbir havalandırma bulunmuyordu ve bu yüzden mağazanın içi tamamen elektronik sigara buharı ile kaplıydı. Potansiyel olarak zararlı 22 farklı bileşen için hava test edildikten sonra yalnızca birinin standart teknikler kullanılarak saptanabilecek seviyede olduğu görüldü. Başka dört madde ise çok daha gelişmiş ve niş metotlar kullanıldığında saptanabildi. Ancak bu kadar ekstrem şartlar altında bile saptanan seviyelere bakıldığında araştırmacılara göre bu sonuçlar elektronik sigarayı kötülemeye yetmiyor.
Sonuç
Sigara dumanının sağlık üzerine ikinci elden etkisinin neredeyse doğrudan sigara içmekle eşdeğer olduğu keşfedildiğinde toplumda büyük bir şok oluşmuştu. Elektronik sigara hakkında da aynı sonuçlar ile karşılaşmaktan endişelenen kişiler tarafından bunun bir sürpriz olarak görülmemesi gerektiğinin sebebi budur. Ancak elde edilen kanıtları hesaba katmak yerine, çoğu Amerikan politikacı elektronik sigara ile sigarayı eşit tutuyor. Şu anda elektronik sigara kullanıcılarının çok büyük çoğunluğu eski sigara kullanıcılarından oluşuyor. Ve bu insanlara sigara içenlerin etrafında olmaları dayatıldığı sürece elektronik sigara etkili bir sigara bıraktırma aracı olarak kullanılamaz. Bu tarz önemli kararlar alınırken neyin doğru hissettirdiği değil, yapılmış olan araştırmaların sonuçları göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer insanların iyiliği için sigaradan uzak durmalarını istiyorsak, şu anda mevcut olan en iyi sigara bıraktırma yöntemini sonuna kadar desteklemeliyiz.
